Mesafeli sözleşmeler yönetmeliği, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48 ve 84 maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Bu yönetmeliğin Cayma Hakkının Kullanımı ve Tarafların Yükümlülükleri başlıklı Üçüncü Bölümünde (9-16. maddelerde)
•cayma hakkı,
•tüketicinin eksik bilgilendirilmesi,
•cayma hakkının kullanımı,
•satıcı ve sağlayıcının yükümlülükleri,
•tüketicinin yükümlülükleri,
•cayma hakkının kullanımının yan sözleşmelere etkisi,
•cayma hakkının istisnaları düzenlenmiştir. –
Bu yazımızda yönetmelik kapsamında tüketicinin cayma hakkını nasıl kullanacağı üzerinde durulacaktır.
Cayma hakkı nasıl kullanılır?
Bilindiği üzere tüketici, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu günden, mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafindan belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı günden itibaren 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Bu bağlamda yapmış olduğu sözleşmeden caymak isteyen tüketici, cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimi, cayma hakkı süresi dolmadan yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı ve sağlayıcıya yönetmesi gerekmektedir. Mesafeli satışlar yönetmeliğinin ekinde cayma hakkı formu bulunmaktadır.
Tüketici cayma hakkını kullanırken yönetmelik ekinde yer alan formu kullanabileceği gibi cayma kararını bildiren açık bir beyanda da bulunabilir. Formu ya da açık beyanı bulunan cayma hakkını kullandığına dair beyan dilekçesini posta, kargo veya noter yoluyla satıcı ve sağlayıcıya iletebilir.
Bunun dışında satıcı veya sağlayıcı tüketicinin, bu formu doldurabilmesi veya cayma beyanını gönderilmesi için internet sitesi üzerinden seçenekte sunabilir. İnternet sitesi üzerinden tüketicilere cayma hakkı sunulması durumunda satıcı ve sağlayıcı, tüketicilerin iletmiş olduğu cayma taleplerinin kendilerine ulaştığına ilişkin teyit bilgisini tüketiciye derhal iletmek zorundadır. Yönetmelik tarafından satıcı ve sağlayıcıya böyle bir yükümlülük verilmesinin sebebi, tüketicinin internet sitesi üzerinden cayma hakkını kullandığını ispat ederken sorun yaşamamasını istemesinden kaynaklanmaktadır. Satıcı ve sağlayıcının teyide ilişkin göndermiş olduğu teyit bilgisi, cayma hakkının kullanıldığına dair bir delil olacaktır. Zira cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir.
Yönetmelik ekinde sunulan formu veya cayma kararını bildiren açık beyanını posta yoluyla ya da noter yoluyla satıcı ve sağlayıcıya gönderdiğini ispat edebilecek olan tüketici, satıcı ve sağlayıcının internet sitesi üzerinden yaptığı cayma başvurusunu da satıcı ve sağlayıcının ilettiği teyit bilgisi ile ispat edebilecektir.
Sesli iletişim yolu ile yapılan satışlarda cayma hakkının kullanımı
Sesli iletişim yolu ile yapılan satışlarda satıcı ve sağlayıcı yönetmelik ekinde yer alan formu en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar tüketiciye göndermek zorundadır. Tüketici bu tür satışlarda cayma hakkını kullanmak için bu formu kullanabileceği gibi cayma hakkını bildiren açık beyanı ile de bu hakkı kullandığını satıcı ve sağlayıcıya bildirebilir. Aynı şekilde satıcı ve sağlayıcı tarafından internet sitesi üzerinden tüketicilere cayma hakkı sunmuş ise tüketici cayma hakkını bu site üzerinden de kullanabilir. Yine bu durumda satıcı ve sağlayıcı, tüketicinin iletmiş olduğu cayma taleplerinin kendisine ulaştığına ilişkin teyit bilgisini tüketiciye derhal iletmek zorundadır.
Son olarak ve tekraren belirtelim ki, cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir. Bu bağlamda hak kaybına uğramamak için tüketici, yönetmelikte belirtilen süre olan 14 gün içinde yine yukarıda belirtilen şekillerde cayma hakkını kullanmalı ve cayma hakkını kullandığını ispatlayabilecek durumda olmalıdır.
Avukat Gönül AKYASAN BİRSEN
16.04.2018